همه افراد مبتلا به دیابت می‌دانند نخستین مطلبی که پزشکان به آنان توصیه می‌کنند، ورزش کردن است اما برخی پزشکان شاید به دلیل کمبود وقت، فرصت نمی‌کنند درباره نوع ورزش با بیمارانشان به گفتگو بپردازند.
همان‌طور که می‌دانیم فعالیت بدنی برای همه افراد مفید است اما شما که یک فرد دیابتی هستید با فعالیت بدنی و ورزش می‌توانید قندخون خود را بهتر کنترل کنید زیرا زمانی که ورزش می‌کنید قندخونتان سریع‌تر به مصرف می‌رسد. همچنین می‌توانید وزن مناسب‌تری داشته باشید و با ایجاد نشاط درونی جلوی تنش‌های عصبی خود را بگیرید. در این حالت حتما قلب‌تان هم بهتر فعالیت خواهد کرد. بدن ما برای کار انداختن ماهیچه‌ها نیاز به انرژی دارد که این انرژی از راه مصرف قند و سپس چربی به دست میآید. قند از جمله موادی است که در سلو‌ل‌های ماهیچه‌ای بدن مورد استفاده قرار می‌گیرد.
در فرد تندرست ساخت و ترشح انسولین در لوزالمعده هنگام ورزش و فعالیت بدن به طور خودکار کم می‌شود. در واقع میزان انسولین خون کاهش می‌یابد بنابراین یک فرد تندرست هنگام فعالیت بدن دچار کاهش قندخون می‌شود و در حقیقت این یک دفاع طبیعی در برابر پایین افتادن قند خون است. در کسانی که انسولین تزریق می‌کنند، این دفاع طبیعی وجود ندارد. ممکن است این فرد پس از فعالیت شدید بدن دچار افت قند خون شود بنابراین اگر یک فرد دیابتی که انسولین تزریق می‌کند، بیش از حد لازم به فعالیت بدنی بپردازد، عضلات بدن‌اش مقدار قابل ملاحظه‌ای قند را می‌سوزانند و فرد دچار افت قندخون می‌شود. علامت‌های مهم پایین افتادن قندخون عبارتند از: لرز، عرق کردن، سستی زانوها، تپش قلب، رنگ پریدگی و اختلال در بینایی.
با پیاده‌روی آغاز کنید
پیاده‌روی یک تمرین ورزشی خوب برای آغاز فعالیت جسمانی است، به شرط اینکه بدن در وضعیت راحت باشد و قدم زدن همراه با راحت بودن کل بدن باشد اما باید به خاطر داشته باشید که هنگام ورزش جوراب کتانی و کفش مناسب بپوشید. پیاده‌روی از جمله ورزش‌هایی است که به علت سهولت انجام آن در بین افراد دیابتی معمول است اما پیش از آغاز پیاده‌روی به سوالات زیر پاسخ دهید:
• آیا تا به حال پزشک به شما گفته است که دشوار قلبی دارید؟
• زمانی که ورزش می‌کنید، آیا احساس درد در سمت چپ بدن (گردن، شانه‌ها یا بازو) داشته‌اید؟
• آیا تاکنون دچار حالت بیهوشی شده‌اید؟
• آیا پس از یک فعالیت معمولی دچار تنگی نفس شده‌اید؟
• آیا تا به حال پزشک به شما گفته است که دچار فشارخون بالا هستید؟
• آیا تا به حال پزشک به شما گفته است که دچار مشکلات مفاصل یا استخوان‌ها (آرتریت و...) هستید که با انجام ورزش جسمی بدتر می‌شود؟
• آیا بیش از 50 سال دارید و تاکنون زیاد فعالیت بدنی نکرده‌اید؟
اگر به برخی از سوالات پاسخ مثبت دادید، لطفا پیش از آغاز پیاده‌روی یا هر نوع ورزش دیگر با پزشک خود مشورت کنید.
چگونه باید پیاده‌روی کرد؟
برای پیاده‌روی باید یک برنامه منظم طراحی کنید و جهت برنامه‌ریزی به نکات زیر توجه کنید:
• در محلی مناسب و با نور کافی پیاده‌روی کنید و مواظب اطراف خود باشید.
• با یک دوست یا یک گروه از افراد پیاده‌روی کنید.
• هنگام پیاده‌روی کفش مناسب بپوشید.
• لباس مناسب با فصل بپوشید.
• پیش از آغاز پیاده‌روی از ورزش‌های کششی استفاده نمایید و خود را گرم کنید.
• برنامه پیاده‌روی خود را به سه قسمت تقسیم کنید. 5 دقیقه آهسته قدم بزنید. به تدریج در طول 5 دقیقه بعدی سرعت خود را افزایش دهید و در پایان بدن خود را به تدریج سرد کنید یعنی در طول 5 دقیقه سوم سرعت خود را کم نمایید.
• سعی کنید دست کم سه بار در هفته به پیاده‌روی بپردازید و هر هفته دو تا سه دقیقه به زمان سریع دویدن خود زیاد نمایید.
• برای اجتناب از آسیب عضلات و مفاصل، ورزش را به تدریج افزایش دهید.
• هر چه بیشتر پیاده‌روی کنید، احساس بهتری خواهید داشت.
چه‌طور باید خود را گرم کرد؟
ابتدا یک بازو را بالای سر ببرید و به یک طرف خم شوید. زانوها را محکم نگه دارید. در این وضعیت ده ثانیه بمانید و دوباره در طرف دیگر این حرکت را تکرار کنید. دست‌ها را روی دیوار بگذارید و پاها را تقریبا یک متر از دیوار فاصله دهید. یک زانو را خم کنید و زانوی دیگر را صاف نگه دارید. در این حالت ده ثانیه بمانید و سپس حرکت را با پای دیگر تکرار کنید.
به دیوار تکیه دهید، به گونه‌ای که سر مفصل ران و پاها در یک خط قرار گیرند. یک پا را به سمت قفسه سینه بیاورید و ده ثانیه نگه دارید. این حرکت را برای پای دیگر نیز تکرار کنید. پاها را با دست مخالف به طرف باسن ببرید. زانو را مستقیم نگه دارید و ده ثانیه در این وضعیت بمانید. سپس این حرکت را برای پای دیگر نیز تکرار کنید.
