در نهم ژوئن امسال سه انتخابات مهم، از جمله انتخابات مجلس فدرال، در بلژیک برگزار می‌گردد. همه نظرسنجی‌ها نشان می‌دهد که دولت کنونی اکثریت را نخواهد داشت و اگر چه دولت آینده نیز ائتلافی از احزاب گوناگون، که بیشترشان اکنون نیز در دولت هستند، خواهد بود، اما احتمالا احزابی از ائتلاف دولتی خارج شده و مطمئنا احزابی به آن وارد خواهند شد.
برای آگاهی فارسی‌زبانان بلژیک، در چارچوب پرسش و پاسخ، ، توضیحاتی پیرامون انتخابات‌هایی که در نهم ژوئن در بلژیک برگزار می‌شود ارائه می‌دهیم:
نتیجه این انتخابات، افزون بر اثراتش بر کشور بلژیک، برای ایرانیان اهمیت دیگری نیز دارد: دریا صفایی، نماینده ایرانی‌تبار مجلس بلژیک، که بخاطر دفاعش از مبارزات ملت ایران و بر اساس اسناد هک‌شده وزارت خارجه رژیم، وجودش برای جمهوری اسلامی «مشکل‌ساز» محسوب شده، برای دومین بار از استان فلامز برابان کاندیدای نمایندگی مجلس بلژیک شده است.
۱- چه انتخاباتی در ۹ ژوئن ۲۰۲۴ در بلژیک برگزار می‌شود؟
در ۹ ژوئن ۲۰۲۴ مردم بلژیک نمایندگان خود را در مجلس بلژیک، مجالس منطقه‌ای (فلاندرن، بروکسل و والونی) و پارلمان اروپا گزینش می‌کنند.
۲- در این انتخابات باید به لیست حزب مورد نظر خود رأی دهیم یا می‌توانیم به کاندیدا(های) مورد نظر خود رأی دهیم؟
در هر کدام از این انتخابات یا به افراد باید رأی داد یا به یک لیست حزبی. نمی‌توان در آن واحد هم به لیست حزب رأی داد و هم به افراد.
۳- با توجه به اینکه برخی به لیست یک حزب رأی می‌دهند و برخی به افراد، رأی‌ها چگونه محاسبه می‌شود و افراد چگونه انتخاب می‌شوند؟
رأی کسانی که به لیست یک حزب رأی می‌دهند، بر اساس یک فرمول خاص، ابتدا برای نفر اول لیست محاسبه می‌شود و پس از آنکه آراء او برای ورود به مجلس به حد نصاب رسید، برای نفر دوم محاسبه می‌شود و همینطور به ترتیب. رأی به لیست یک حزب، بیشتر از آنکه فرد خاصی را به مجلس بفرستد بر تعداد نمایندگان راه‌یافته حزب مزبور به مجلس اثرگذار است.
اما اگر هدف از رأی دادن انتخاب فرد خاصی برای نمایندگی مجلس است باید مستقیما به فرد یا افراد مورد نظر رأی داد و از رأی دادن به لیست حزب خودداری کرد. برای این کار وارد لیست نامزدهای حزبی که فرد مورد نظر شما در آن قرار دارد می‌شوید و سپس در کنار نام کاندیدای مورد نظرتان علامت می‌گذارید.
۴- آیا می‌توان تنها به یک نفر رأی داد؟
بله. می‌توان به یک نفر یا به چندین نفر رأی داد.
۵- آیا می‌توان به چندین نفر از احزاب مختلف رأی داد؟
خیر. شما می‌توانید تنها به افرادی که در یک لیست مشترک حزبی قرار دارند رأی دهید.
۶- با توجه به اینکه رأی‌دادن در بلژیک اجباری است، اگر در انتخابات رأی ندهیم چه اتفاقی می‌افتد؟
ممکن است با جریمه نقدی روبرو شوید. برای نخستین بار این جریمه ۵۰ یورو می‌باشد.
۷- چه کسانی در انتخابات ژوئن حق رأی دارند؟
در انتخابات مجلس بلژیک و مجالس منطقه‌ای، همه کسانی که ملیت بلژیکی دارند و بالای ۱۸ سال سن دارند می‌توانند در رأی دهند.
برای انتخابات پارلمان اروپا، همه افراد مقیم بلژیک که ملیت یکی از کشورهای اتحادیه اروپا را داشته و بالای ۱۶ سال دارند می‌توانند رأی دهند. این نخستین بار است که افراد بالای ۱۶سال می‌توانند در انتخاباتی در بلژیک رأی دهند.
۸- آیا می‌توانیم در هر شعبه‌ای رأی دهیم؟
خیر. شهرداری محل زندگی شما برگه‌ای با یک شماره مخصوص برای شما می‌فرستد که محل رأی‌دادن شما را مشخص می‌کند. باید با آن برگه، با همراه داشتن کارت شناسایی‌تان، در محل رأی‌گیری حاضر شده و آن برگه را به هنگام رأی‌دادن تحویل مسئول صندوق بدهید. شهرداری هر محل برای همه ساکنانی که حق رأی دارند این برگه را خواهد فرستاد. در صورت عدم دریافت، با شهرداری خود تماس بگیرید.
۸- آیا می‌توانیم به کاندیداهای شهرها یا استان‌های دیگر رأی دهیم؟
حوزه‌های انتخاباتی در انتخابات پارلمان اروپا، سه جامعه زبانی بلژیک است. اما در انتخابات پارلمان‌های منطقه‌ای و همینطور پارلمان فدرال بلژیک تنها می‌توانیم به کاندیداهای استانی که در آن زندگی می‌کنیم رأی دهیم. مثلا افراد مقیم استان فلامز بربان تنها به کاندیداهای این استان می‌توانند رأی دهند.
۹- آیا می‌توانیم رأی سفید بدهیم؟
بله. اما رأی سفید شما بر اساس فرمولی خاص در سبد رأی حزبی که بیشترین رأی را آورده قرار خواهد گرفت.
۱۰- احزاب اصلی که در این انتخابات شرکت دارند کدامیک هستند؟
در بلژیک، احزاب معمولا به منطقه زبانی‌شان تعلق دارند. در نتیجه باید از احزاب فلمان و فرانسوی‌زبان نام برد.
بر اساس آخرین نظرسنجی‌ها پایگاه اجتماعی مهمترین احزاب در فلاندرن به ترتیب زیر است:
۱- Vlaams Belzng با حدود ۲۷٪
۲- N-VA با حدود ۲۰٪
۳- Vooruit با حدود ۱۴٪
۴- CD&V با حدود ۱۲٪
۵- PVDA با حدود ۹٪
۶- Open VLD با حدود ۸٪
Groen با حدود ۶٪
بر اساس آخرین نظرسنجی‌ها پایگاه اجتماعی مهمترین احزاب فرانسوی‌زبان در والونی و بروکسل به ترتیب زیر است:
۱- MR با حدود ۲۲٪ و ۲۳٪
۲- PS با حدود ۲۲٪ و ۱۵٪
۳- CDH با حدود ۱۸٪ و ۸٪
۴- PTB با حدود ۱۴٪ و ۲۰٪
۵- Ecolo با حدود ۹٪ و ۱۲٪
۶- Défi با حدود ۴٪ و ۷٪
با مقایسه نظرسنجی بالا نسبت به نتایج انتخابات پیشین، رشد چشمگیر آراء دو حزب افراطی راست Vlaams Belang و کمونیست PTP (PVDA) را مشاهده می‌کنیم.
۱۱- آیا تاکنون فردی ایرانی‌تبار در مجلس بلژیک حضور داشته؟
دریا صفایی تنها ایرانی‌تباری است که توسط مردم بلژیک به نمایندگی مجلس بلژیک انتخاب شده است. او پیش از اینکه نماینده مجلس بلژیک شود فعال حقوق زنان بود. پس از قیام دانشجویی ۱۸ تیر، او مدتی در زندان بود. دریا صفایی بارها از حقوق مردم ایران و مبارزات‌شان پشتیبانی کرده و موضع‌گیری‌هایش در مجلس بلژیک، بر اساس گزارش سفارت جمهوری اسلامی به وزارت خارجه، برای جمهوری اسلامی به شدت مشکل‌زا بوده است. او در این دوره از انتخابات نیز از سوی حزب N-VA در استان فلامز برابان کاندیدای مجلس فدرال شده است. انتخاب دوباره او خبر بدی برای جمهوری اسلامی خواهد بود.
