متأسفانه به دليل وجود مطالب غير علمي فراواني كه در زمينه هيپنوتيزم انتشار يافته است، تصويري كه از هيپنوتيزم در ذهن عموم مردم نقش بسته است به اين صورت است، كه هيپنوتيزم كننده كنترل فرد هيپنوتيزم شده را به دست مي‌گيرد و با بهره‌گيري از اين فن قادر خواهد بود كه دست به كارهاي غيرممكن بزند.
امروزه هيپنوتيزم، به عنوان يك تكنيك درماني از جانب بسياري از كشورها و انجمن‌هاي علمي از جمله انجمن پزشكي آمريكا، انجمن روانپزشكي آمريكا، انگلستان و همچنين ايران پذيرفته شده‌است.
هم‌اكنون در كلينيك‌هاي هيپنوتيزم درماني ارائه هيپنوتيزم با اجازه و موافقت بيمار و به كمك ريلاكس كردن و ارائه كلمات و جملات آرام و تسكين‌بخش كه مشابه با نواي لالايي است و در پي آن بيمار يا سوژه به حالت خواب فرو ميرود، در جريان هيپنوتيزم با ايجاد درجاتي از بيهوشي و بي‌ارادگي در ضمير آگاه، امكان دسترسي مستقيم به ضمير ناخودآگاه فراهم مي‌شود. در اين زمينه امكانات با ارزشي در دسترس است، زيرا مي‌توان قبلا زمان، مكان و هدف را به دلخواه و به دقت تهيه و تدارك ديد و مشخص كرد.
هيپنوتيزم و خواب
هيپنوتيزم يك جريان مصنوعي و غيرعادي نيست. در حقيقت همه ما در مدت شبانه‌روز لااقل 2 بار حالتي شبيه هيپنوتيزمي را تجربه مي‌‌كنيم. انسان وقتي شب‌ها به بستر ميرود، يكدفعه از حالت بيداري به خواب نمي‌رود، بلكه اين پديده به صورتي تدريجي و مرحله به مرحله صورت مي‌گيرد. مانند اين پديده در موقع بيدار شدن نيز رخ مي‌دهد.
يعني ابتدا قدرت شنوايي ظاهر مي‌شود و بعد چشم‌ها باز مي‌شود. هيپنوتيزم نوعي خواب گذراست، بين حالت كسب قدرت شنوايي و پيدايش قدرت بينايي قرار مي‌گيرد. در اين مرحله، ضمير آگاه فرد تا حدودي دچار بيهوشي شده و در يك حالت آگاهي كامل قرار ندارد و از طرف ديگر به ظاهر خوابيده ولي در حالت خواب هم نيست.
اين درست است كه برخي از مشخصات ظاهري هيپنوتيزم مشابه خواب است و براي ايجاد آن در جريان تلقينات نخستین از لغت خواب کاربرد مي‌شود ولي تفاوت‌هاي زيادي اين 2 پدپده را از يكديگر متمايز مي‌كند. به طور واضح فرد خوابيده قادر به تكلم نيست، در حالي‌كه در شرايط هيپنوتيزمي ارتباط كلامي بخوبي برقرار است و سوژه نسبت به تلقينات ارائه شده عكس‌العمل مناسب نشان مي‌دهد.
هيپنوتيزم و پزشكي
علم هيپنوتيزم با تاثير بر ذهن و روان انسان كاربردهاي مختلفي در پزشكي و درمان بيماري‌ها دارد.
کاربرد هيپنوتيزم در كاهش و از بين بردن درد، در دندانپزشكي، بيهوشي و بي‌حسي در بيماران و كودكاني كه امكان کاربرد روش‌هاي ديگر نيست رواج دارد. علم هيپنوتيزم از راهكارهاي مورد کاربرد در پزشكي است و هيچگاه جايگزين درمان‌هاي ديگر نخواهد بود.
مطالعات نشان داده است کاربرد هيپنوتيزم براي درمان تب يونجه نيز كاربرد دارد. هيپنوتيزم مي‌تواند موجب كاهش برخي عوارض از جمله آبريزش بيني مي‌شود. همچنين از هيپنوتيزم براي درمان پيشگيري از سردردهاي مزمن ميگرني و عصبي، زايمان بدون درد، درمان بيماري‌هاي روان تني مانند زخم معده، آسم، فشار خون، التيام بيماري‌هاي پوستي، كاهش عوارض شيمي‌درماني، كنترل خونريزي در جراحي‌ها و در امور روانپزشكي كاربرد دارد.
هيپنوتيزم همچنين به بهبود سيستم ايمني بدن كمك مي‌كند و فرآيندي سودمند در روان‌درماني است. انجام هيپنوتيزم احساس آرامش ايجاد مي‌كند.
در سال‌هاي اخير با توجه به رويكرد کاربرد تمام موارد براي كمك به بيمار، کاربرد باليني از هيپنوتيزم به عنوان يك روش مهم كمك‌كننده در درمان كمبود اعتماد به‌نفس و عقده حقارت، زودرنجي، بي‌خوابي و بدخوابي، ايجاد نشاط و شادابي، تقويت حافظه و قدرت تمركز فكر مورد کاربرد قرار مي‌گيرد.
