سرطان بیماری خطرناك و وحشتناكی است. از نظر گروهی، آنقدر ترسناك است كه تصمیم می‌گیرند فراموشش كنند و به قولی بی‌خیال آن می‌شوند. این افراد فكر می‌كنند سرطان اگر بخواهد بیاید، می‌آید و كار خودش را می‌كند و كاری هم از دست من و شما ساخته نیست.
شاید دلیل این دیدگاه آن باشد كه این گروه نمی‌دانند امروزه برای برخی سرطان‌ها شرایط به كلی فرق كرده است. آنها نمی‌دانند حالا دیگر می‌توان با بعضی سرطان‌ها مقابله كرد و با تشخیص بموقع، از بروز عواقب ناخوشایند آن پیشگیری كرد.
چشم‌مان را روی مشكلات نبندیم
سرطان سینه شایع‌ترین سرطان میان خانم‌هاست كه متأسفانه خیلی از افراد بسادگی تسلیمش می‌شوند و زندگی‌شان را به خطر می‌اندازند.به همین دلیل وقتی متخصصان توصیه می‌كنند حتما معاینات و بررسی‌های دقیق برای تشخیص بموقع این بیماری انجام شود، خیلی‌ها آن را جدی نمی‌گیرند و تصور می‌كنند حتی با تشخیص سرطان هم وضع تغییر نخواهد كرد. بیماری می‌آید و سیرش را طی می‌كند.
این افراد چشمشان را روی واقعیت‌های علمی می‌بندند و نمی‌خواهند قبول كنند امروزه سرطان سینه بیماری‌ای قابل درمان است.به طوری‌كه در كشورهای پیشرفته كه خانمها مرتب و سالانه ماموگرافی غربالگری را انجام می‌دهند، بیماری برای درصد زیادی از افراد بموقع تشخیص داده شده و با یك جراحی ساده هم درمان می‌شود. این گروه از بیماران به دلیل تشخیص بموقع، نه تنها نقص عضو نخواهند داشت كه حتی ممكن است به شیمی درمانی هم نیاز پیدا نكنند.
براساس آماری كه در این زمینه وجود دارد در كشور ما هم حدود 87 درصد بیماران، حتی بعد از پنج سال بدون هیچ علامتی به زندگی‌شان ادامه داده‌اند. تمام این موارد ثابت می‌كند سرطان سینه با تشخیص بموقع، قابل درمان است.
تشخیص زودتر؛ زندگی بهتر
خیلی‌ها باور دارند سرطان بیماری غیرقابل كنترلی است و چه آن را تشخیص دهیم و چه كاری به كارش نداشته باشیم، تفاوتی در عاقبت كار ندارد. دكتر یزدانخواه چنین طرز فكری را اشتباه می‌داند و می‌گوید: در مورد برخی سرطان‌ها، تشخیص زودتر بیماری كمك خیلی خاصی به بیمار نخواهد كرد و شاید چندان تفاوتی در عاقبت كار ایجاد نكند، اما سرطان سینه این‌گونه نیست و تشخیص زود و بموقع این بیماری می‌تواند تاثیر بسیار زیادی در شرایط زندگی بیمار داشته باشد.
با این حال، متأسفانه، بسیاری از خانم‌های ایرانی این موضوع را جدی نمی‌گیرند و فكر می‌كنند تشخیص بموقع توده‌های سرطانی كار دشواری است.این عضو هیات علمی دانشگاه علوم پزشكی تهران، در این‌باره یادآور می‌شود: متأسفانه بیشتر خانمها بسیار دیر و زمانی متوجه این بیماری می‌شوند كه توده بزرگ شده و دیگر نمی‌توان با درمان‌های ساده مشكل را حل كرد.
ماموگرافی یا سونوگرافی؟
چطور باید این بیماری را بموقع تشخیص دهیم تا از عوارض و عواقب ناخوشایند بعدی پیشگیری شود؟ بی‌شك این مهم‌ترین دغدغه و سوالی است كه در ذهن خانمها وجود دارد.دكتر یزدانخواه در این زمینه تاكید می‌كند: اگر خانمها خودشان سینه‌ها را معاینه كنند، مسلما در صورتی كه چنین توده‌ای وجود داشته باشد خیلی زود متوجه آن می‌شوند. همچنین در شرایطی كه پزشك، آنها را معاینه كند، تشخیص می‌تواند زودتر هم صورت بگیرد.
وی با اشاره به اهمیت ماموگرافی، توضیح می‌دهد: اگر خانمی سونوگرافی انجام دهد، وجود توده حتی زودتر از آن كه پزشك او را معاینه كند، تشخیص داده خواهد شد، ولی همه باید بدانند ماموگرافی زودتر از سونوگرافی نیز می‌تواند توده را پیدا كند.
ماموگرافی حتی قبل از تشكیل سرطان مهاجم می‌تواند مشكل را تشخیص دهد كه به همین دلیل نیز اهمیت و ارزش فوق‌العاده‌ای در پیشگیری از ایجاد عوارض بیماری دارد.
آن‌طور كه در كشورهای مختلف نشان داده شده است، در جوامعی كه هر سال ماموگرافی غربالگری انجام می‌شود، آمار مرگ و میر ناشی از سرطان سینه تا 30 درصد كاهش می‌یابد. به همین دلیل توصیه می‌شود همه خانمها از چهل سالگی، هر سال ماموگرافی را انجام دهند. البته انجام سونوگرافی همراه با ماموگرافی همیشه ضرورت ندارد.
ماموگرافی خطرناك است یا نه؟
دكتر یزدانخواه درباره این كه چرا انجام ماموگرافی سالانه به خانمها توصیه می‌شود و نه سونوگرافی، خاطرنشان می‌كند: همان‌طور كه گفته شد، سونوگرافی زودتر از معاینه بالینی می‌تواند توده را پیدا كند ولی این تشخیص دیرتر از ماموگرافی خواهد بود بنابراین بهتر است خانمها به جای سونوگرافی، ماموگرافی انجام دهند كه از نظر مراجع علمی نیز این روش غربالگری مناسب‌تر است.
با این حال خیلی‌ها از ماموگرافی می‌ترسند و می‌گویند عوارض و ضررهایش كم نیست. ولی اگر می‌پرسید ماموگرافی بالاخره مضر است یا مفید، باید نظر این پزشك متخصص را بدانید كه می‌گوید براساس برآوردهای انجام‌شده، عوارض ناشی از ماموگرافی عددی حدود دو در یك میلیون است؛ یعنی رقمی بسیار ناچیز و نادر كه واقعا ارزش ترسیدن یا انجام ندادن ماموگرافی را ندارد.
بنابراین باورهای غلطی كه در این‌باره در جامعه به وجود آمده است، به هیچ‌وجه صحت نداشته و از نظر علمی نیز انجام ماموگرافی غربالگری سالانه به خانمها توصیه می‌شود و این كار به نفع تمام افراد جامعه است.
برای ماموگرافی آماده باشید
دكتر یزدانخواه می‌گوید: بهترین زمان انجام ماموگرافی، پس از پایان عادت ماهانه یا یك هفته پس از شروع آن است كه اثر هورمون پروژسترون به حداقل می‌رسد. همچنین توصیه می‌شود قبل از انجام ماموگرافی از دئودرانت‌هاو ضدعرق‌ها استفاده نكنید.خیلی‌ها هم از درد ماموگرافی می‌ترسند و به این بهانه، استفاده از این امكان مهم و ضروری را كنار می‌گذارند.
این پزشك متخصص به آنها توصیه می‌كند: ممكن است برخی افراد هنگام یا بعد از انجام ماموگرافی دچار درد شوند كه البته مشكلی شایع است، اما به آنها توصیه می‌شود یكی دو روز قبل از ماموگرافی از مسكن‌های معمولی مانند ژلوفن استفاده كنند و به همین شیوه ساده این مشكل را تاحد زیادی برطرف سازند.
