به کسی که در اتوبوس با وجود صندلیهای خالی بایستد با تعجب نگاه میکنیم، به آنکه راه رفتن را به نشستن ترجیح میدهد هم.
کافی است کسی از جایی رد شود که ما نیاز به وسیلهای در همان حوالی داشته باشیم، سریع به او میگوییم: تا آنجا فلان چیز را برای من بیاور. ما ایرانیها زیاد مینشینیم و مشکلات زیاد نشستنمان گریبانمان را گرفته است.مارک همیلتون میکروبیولوژیست دانشگاه میسوری درباره عوارض زیاد نشستن میگوید:
مکانیسمی که بدن ما در حال نشستن در پیش میگیرد بسیار با زمانی که در حال قدمزدن و ورزشکردن هستیم متفاوت است. همیلتون برخلاف بسیاری از محققان در اتاق خودش دارای صندلی نیست. او میگوید: اگر شما در حالت ایستاده یا راهرفتن باشید، عضلات خاصی را بهکار میگیرید که برای پشتیبانی کیفی شما طراحی شدهاند و هیچگاه خسته نمیشوند. این عضلات منحصر به فرد هستند چرا که سیستم عصبی آنها را برای فعالیتهای با شدت کم بهکار میگیرد.
ستون فقرات ما برای نشستن بهمدتهای طولانی طراحی نشده است. دکتر وحید صمدی، متخصص فیزیوتراپی میگوید: سلامت ستون فقرات بهعنوان سنگ بنای ساختار اسکلتی- عضلانی بدن انسان از اهمیت ویژهای برخوردار است؛ بهطوری که گاهی میزان سلامتی یک فرد را به سلامتی ستون فقرات او نسبت میدهند.
وی درباره نحوه نشستن صحیح میگوید: ازجمله معمولترین وضعیتهای بدنی طی زندگی روزمره، وضعیت نشستن است که در آن فرد اگرچه نسبت به وضعیت ایستاده انرژی کمتری مصرف میکند و فشار کمتری به اندامهای تحتانی اعمال میشود ولی اتخاذ یک وضعیت بدنی نامناسب بهخصوص بهمدت طولانی، ستون فقرات را در معرض فشارهای نابجا و نامتوازن قرار میدهد. بهترین حالت این خواهد بود که از یک صندلی مناسب که براساس اصول ارگونومیکی صحیح طراحی و ساخته شده است برای نشستن استفاده شود.
وی درباره ویژگیهای صندلی مورد نیاز برای نشستن میگوید: این صندلی باید دارای دستههایی برای استراحت دستها بوده و ارتفاع آن قابل تنظیم باشد. اندازه و ارتفاع نشیمنگاه صندلی باید در حدی باشد که رانها موازی با سطح زمین بوده و کف پاها روی زمین قرار بگیرند و به پشت زانوها فشاری اعمال نشود. پشتی صندلی باید بین 10تا 30درجه نسبت به حالت عمود دارای شیب باشد. گودی کمر باید توسط یک حمایتکننده کمری که به شکل یک برآمدگی در پایین پشتی صندلی وجود دارد پر شود.
البته انجام فعالیتهای دستی در وضعیت نشسته مثل تایپکردن که در آن دستها از بدن فاصله مییابند فشار بیشتری به ستون فقرات اعمال میکنند. اگرچه با رعایت این موارد، ستون فقرات کمری در وضعیت مطلوبی قرار میگیرد ولی نشستن طولانی مدت حتی در چنین شرایطی نیز آسیبرسان خواهد بود. توصیه میشود که فرد هر یک ساعت بهمدت حداقل 5دقیقه وضعیت خود را از حالت نشسته به ایستاده یا درازکش تغییر دهد.
دکتر ابراهیم عباسی، متخصص فیزیوتراپی درباره نحوه صحیح کار با رایانه میگوید: صفحه نمایش رایانه باید روبهروی چشمها قرار گیرد و سر و گردن باید در وضعیت خنثی باشند و به جلو و عقب خم نشوند. موقع تایپکردن، نوشتهای که تایپ میشود باید درست زیر صفحه نمایش بوده و بدون حرکت دادن سر قابل مشاهده باشد. وسایل مورد استفاده نیز مثل ماوس باید آنقدر به فرد نزدیک باشند که دست دور از بدن قرار نگیرد.
همشهری