مسلما عقل و درایت شما به رویش دندان‌هایتان بستگی ندارد، بخصوص آن که دندان عقل در بیش از 50 درصد افراد ماندنی نیست، یعنی به علت مشکلاتی که ایجاد می‌کند، کشیده می‌شود.
اگر دندان عقل که در هجده تا بیست و پنج سالگی می روید، به علت های ژنتیک یا اکتسابی طی این زمان رشد نکند یا به صورت نیمه نهفته رشد پیدا کند، باید مورد بررسی جدی قرار بگیرد.
دکتر عباس کمالی، جراح لثه می گوید: بسیاری از دندان های عقل نهفته یا نیمه نهفته که در آن قسمتی از تاج دندان از لثه بیرون زده است ظرفیت های بدی برای ایجاد کیست های دندانی، عفونت، ایجاد ناهنجاری در دیگر دندان ها و حتی تبدیل شدن به سرطان های مهاجم را دارد. بر این اساس حتی در صورتی که این دندان ها برای شخص مشکل خاصی ایجاد نکند، باید هر سال یا دو سال یک بار از طریق عکس رادیوگرافی مورد بررسی قرار گیرد و در صورت مشکل ساز بودن نیز باید از طریق عمل جراحی از لثه خارج شود.
مراقب وضع دندان عقل تان باشید
اگر مسیر رویش آخرین دندانی که در حفره دهان رویش پیدا می کند، طبیعی باشد، نیازی به انجام مراحل درمانی آن وجود ندارد، اما دندانی که بعضی از تاج های آن در محیط دندان رویش یابد و بقیه نهفته بماند نیازمند ملاحظات پزشکی است.
دکتر کمالی با اشاره به این که گاهی نیز دندان عقل به طور کامل در استخوان فک نهفته است، می گوید: اگر این نوع دندان باعث فشار به سایر دندان ها نشود، عارضه خاصی را به همراه ندارد. در این صورت نیازی به جراحی و درآوردن دندان نیست و فقط باید وضع دندان، به طور مرتب با معاینات پزشکی و رادیوگرافی، مورد بررسی قرار گیرد، اما در موارد معدودی این دندان های نهفته به ایجاد کیست های بزرگ و تخریب استخوان فک منجر می شود و حتی ممکن است قابلیت تبدیل شدن به سرطان های مهاجم را پیدا کند. به این علت هرگز نباید از دندان های عقل نهفته غافل شد.
دندان های عقلی که عفونی می شود
دندان های عقل آخرین دندان هایی است که در هجده تا بیست و پنج سالگی می روید. در بسیاری مواد، بخشی از تاج دندان عقل از لثه بیرون می آید، اما بقیه دندان داخل لثه باقی می ماند. دندان های عقل نیمه نهفته گاهی باعث بروز مشکلاتی در دهان می شود و باید با جراحی آن را درآورد.
به گفته دکتر جلالی دندان عقل نیمه نهفته در فضایی که برای رشدش کافی نیست، استعداد عفونی شدن پیدا می کند. در واقع لثه ای که دور تا دور تاج دندان را فراگرفته در چنین حالتی در معرض خطر عفونت قرار می گیرد؛ عفونتی که با درد و تورم در ناحیه حلق و بروز مشکلاتی در بلع غذا همراه است. همچنین این دندان ها در خطر پوسیدگی قرار دارند و پوسیدگی در ناحیه مجاور خود را نیز به دنبال خواهند داشت. حتی ممکن است ریشه های این دندان ها وارد کانال عصبی صورت شود و به از دست رفتن حس لامسه بیمار در فک پایین اش منجر بشود.
این جراح فک تاکید می کند: خانم های جوانی که قصد باردار شدن دارند باید بشدت نسبت به وضع دندان عقل خود حساس باشند، چرا که طی بارداری به علت تغییرات خاصی که در بدن اتفاق می افتد دندان های عقل در خطر عفونی شدن قرار می گیرند. همچنین کسانی که دچار ضعف سیستم ایمنی یا بیماری دیابت هستند، بهداشت دهان و دندان شان ضعیف است یا مشکل استخوانی دارند، باید نسبت به وضع دندان عقلشان بسیار پیگیر باشند.
جراحی ممنوع
جراحی دندان عقل نیز با مشکلات و پیچیدگی های خاص خود همراه است زیرا گاهی ریشه دندان در وضع خاصی نسبت به اعصاب صورت قرار دارد که خارج کردن آن با مخاطراتی برای بیمار همراه است. حتی جراحی دندان های عقل ممکن است با بیهوشی عمومی، بی حسی موضعی یا تزریق وریدی داروهای تسکین دهنده همراه باشد. در واقع پیچیدگی جراحی به موقعیت دندان های عقل بستگی دارد.
بر این اساس دکتر جلالی توصیه می کند افرادی که بیماری های نقص سیستم ایمنی یا قند کنترل نشده دارند، از این نوع جراحی اجتناب کنند مگر در موارد اورژانس که دندان عقل بسیار خطرساز شود. البته نباید فراموش کرد که برای افراد در سنین بالا نیز درآوردن دندان به وسیله جراحی توصیه نمی شود.
با این حال توجه داشته باشید که دندان عقل نهفته پدیده ای بسیار متداول است، ولی برای نیمی از افراد هیچ وقت مشکل ایجاد نمی کند، اما این مساله نباید باعث شود که نسبت به ایجاد درد، تورم، حساس شدن لثه ها، کرم خوردگی و بوی بد دهان خود که نشانه ای از خطرساز شدن دندان عقل است، بی توجه باشید.
